"مطالعه روش های بر مبنای فاکتور برای در خط کردن دو بعدی پیک ها"

چکیده در این تحقیق، روش جدیدی برای در خط کردن دو بعدی و تصحیح تغییر شکل پیک ها ارائه شد. در روش پیشنهادی، از استاندارد کردن مستقیم دوبعدی برای محاسبه ی ماتریس های انتقال مناسب که می توانند با ضرب شدن در ماتریس نمونه جابه جایی دوبعدی و تغییر شکل آن را نسبت به ماتریس مرجع تصحیح کنند، استفاده می شود. در فصل چهار این تحقیق، ابتدا به تئوری این روش کاملاً پرداخته شده و سپس، این روش برای تصحیح جابه جایی دوبعدی، تغییر شدتی و تغییر شکل ناشی از پهن شدگی پیک ها در داده های شبیه سازی شده ی hplc-dad، به کار گرفته شد. روش یاد شده برای داده های شبیه سازی شده با سه درجه ی مختلف همپوشانی میان پیک ها بررسی شد. در حالت اول، پیک ها به خوبی از یکدیگر جدا شده و همپوشانی میان آنها وجود نداشت. در این حالت، با استفاده از زمان بازداری و طول موج ماکزیمم گونه ها، پروفایل ها در هر دو بعد ماتریس داده تخمین زده شدند. سپس بین پروفایل های غلظتی و همچنین پروفایل های طیفی ماتریس نمونه و مرجع، با استفاده از روش استاندارد کردن مستقیم، دو ماتریس انتقال محاسبه شد. این دو ماتریس با ضرب شدن در ماتریس نمونه از جهت بعد ردیف ها و ستون ها، می توانند جابه جایی دوبعدی و تغییر شکل پیک ها را تصحیح کنند. در این حالت، روش یاد شده توانست جابه جایی دوبعدی، تغییر شدتی و تغییر شکل پیک ها را به خوبی تصحیح کند. در نهایت، نشان داده شد که ماتریس های انتقال محاسبه شده، قادر هستند با ضرب شدن در ماتریس های داده ی دیگری که از لحاظ شیف و تغییر شکل پیک ها مشابه ماتریس نمونه هستند، جابه جایی و تغییر شکل پیک ها را در آن ها نسبت به ماتریس مرجع تصحیح کنند. در حالت دوم، همپوشانی میان پیک ها وجود داشت ولی با این وجود همه ی پیک ها دارای ناحیه گزینش پذیر بودند. در این حالت ابتدا از روش آنالیز فاکتوری تکاملی با اندازه پنجره ی ثابت،(fsmw-efa)، برای تعیین نواحی گزینش پذیر، در بعد زمان و طول موج در ماتریس نمونه و مرجع استفاده شد. سپس، با انجام روش تجزیه مقدار منفرد، (svd)، در نواحی گزینش پذیر پیک ها در هر دو بعد، پروفایل های خالص اجزا تخمین زده شدند. سپس، بین پروفایل های غلظتی و همچنین پروفایل های طیفی ماتریس نمونه و مرجع، با استفاده از روش استاندارد کردن مستقیم، دو ماتریس انتقال محاسبه شدند. این دو ماتریس با ضرب شدن در ماتریس نمونه از جهت بعد ردیف ها و ستون ها، می توانند جابه جایی دوبعدی و تغییر شکل پیک ها را تصحیح کنند. در این حالت، روش یاد شده توانست جابه جایی دوبعدی، تغییر شدتی و تغییر شکل پیک ها را حتی با وجود همپوشانی میان پیک ها به خوبی تصحیح کند. در حالت سوم، همپوشانی بالایی بین پیک ها وجود داشت و حتی برخی پیک ها فاقد ناحیه گزینش پذیر بودند. در این حالت، از روش حداقل مربعات به صورت متناوب (mcr-als)، برای محاسبه ی پروفایل های غلظتی و طیفی استفاده شد و سپس، روش پیشنهاد شده برای تصحیح جابه جایی دو بعدی به کار گرفته شد. چکیده در این تحقیق، روش جدیدی برای در خط کردن دو بعدی و تصحیح تغییر شکل پیک ها ارائه شد. در روش پیشنهادی، از استاندارد کردن مستقیم دوبعدی برای محاسبه ی ماتریس های انتقال مناسب که می توانند با ضرب شدن در ماتریس نمونه جابه جایی دوبعدی و تغییر شکل آن را نسبت به ماتریس مرجع تصحیح کنند، استفاده می شود. در فصل چهار این تحقیق، ابتدا به تئوری این روش کاملاً پرداخته شده و سپس، این روش برای تصحیح جابه جایی دوبعدی، تغییر شدتی و تغییر شکل ناشی از پهن شدگی پیک ها در داده های شبیه سازی شده ی hplc-dad، به کار گرفته شد. روش یاد شده برای داده های شبیه سازی شده با سه درجه ی مختلف همپوشانی میان پیک ها بررسی شد. در حالت اول، پیک ها به خوبی از یکدیگر جدا شده و همپوشانی میان آنها وجود نداشت. در این حالت، با استفاده از زمان بازداری و طول موج ماکزیمم گونه ها، پروفایل ها در هر دو بعد ماتریس داده تخمین زده شدند. سپس بین پروفایل های غلظتی و همچنین پروفایل های طیفی ماتریس نمونه و مرجع، با استفاده از روش استاندارد کردن مستقیم، دو ماتریس انتقال محاسبه شد. این دو ماتریس با ضرب شدن در ماتریس نمونه از جهت بعد ردیف ها و ستون ها، می توانند جابه جایی دوبعدی و تغییر شکل پیک ها را تصحیح کنند. در این حالت، روش یاد شده توانست جابه جایی دوبعدی، تغییر شدتی و تغییر شکل پیک ها را به خوبی تصحیح کند. در نهایت، نشان داده شد که ماتریس های انتقال محاسبه شده، قادر هستند با ضرب شدن در ماتریس های داده ی دیگری که از لحاظ شیف و تغییر شکل پیک ها مشابه ماتریس نمونه هستند، جابه جایی و تغییر شکل پیک ها را در آن ها نسبت به ماتریس مرجع تصحیح کنند. در حالت دوم، همپوشانی میان پیک ها وجود داشت ولی با این وجود همه ی پیک ها دارای ناحیه گزینش پذیر بودند. در این حالت ابتدا از روش آنالیز فاکتوری تکاملی با اندازه پنجره ی ثابت،(fsmw-efa)، برای تعیین نواحی گزینش پذیر، در بعد زمان و طول موج در ماتریس نمونه و مرجع استفاده شد. سپس، با انجام روش تجزیه مقدار منفرد، (svd)، در نواحی گزینش پذیر پیک ها در هر دو بعد، پروفایل های خالص اجزا تخمین زده شدند. سپس، بین پروفایل های غلظتی و همچنین پروفایل های طیفی ماتریس نمونه و مرجع، با استفاده از روش استاندارد کردن مستقیم، دو ماتریس انتقال محاسبه شدند. این دو ماتریس با ضرب شدن در ماتریس نمونه از جهت بعد ردیف ها و ستون ها، می توانند جابه جایی دوبعدی و تغییر شکل پیک ها را تصحیح کنند. در این حالت، روش یاد شده توانست جابه جایی دوبعدی، تغییر شدتی و تغییر شکل پیک ها را حتی با وجود همپوشانی میان پیک ها به خوبی تصحیح کند. در حالت سوم، همپوشانی بالایی بین پیک ها وجود داشت و حتی برخی پیک ها فاقد ناحیه گزینش پذیر بودند. در این حالت، از روش حداقل مربعات به صورت متناوب (mcr-als)، برای محاسبه ی پروفایل های غلظتی و طیفی استفاده شد و سپس، روش پیشنهاد شده برای تصحیح جابه جایی دو بعدی به کار گرفته شد.